28 Şubat 2016 Pazar

Servet-i Fünûn (Edebiyat-ı Cedide) Döneminde Tenkit (Eleştiri)

Hiç yorum yok :
Türk edebiyatında Tanzimat'la başlayan "eski-yeni" tartışması, tenkit türünün gelişmesine katkı yapmıştır. Servet-i Fünuncular öncekilerin tenkit anlayışını kusurlu bularak yeni bir tenkit anlayışı geliştirmek istemişlerdir. Batı tarzında tenkitler yazmışlardır. Tenkide edebî bir tür niteliği kazandırmışlardır. Servet-i Fünuncular kendilerine yöneltilen eleştirileri cevaplamak, kendi edebiyat anlayışlarını açıklayıp tanıtmak,Batı edebiyatı hakkında değerlendirmeler yaparak edebî akımlar hakkında bilgi vermek amacıyla edebî tenkitler kaleme almışlardır.
Onların tenkit anlayışında "sanat için sanat anlayışını esas almak, dönemin koşullarını ve zamanın değiştirici rolünü kabul etmek, diğer bilimlerden yararlanmak" gibi ilkeler söz konusudur.
  • Servet-i Fünun Dönemi'nde edebiyat ve sanat tartışmaları daha çok, "Dekadanlık, Batı taklitçiliği, dilin ağır olması, halktan kopuk bir edebiyat oluşması" gibi noktalarda yoğunlaşmıştır.
  • Servet-i Fünuncular, edebiyatı estetik bir varlık olarak ele almışlar; tenkit yazılarında "estetik, edebiyat, edebî zevk" gibi konulara değinmişlerdir. Ancak eser ve yazar tenkidinde zayıf kalmışlar; sanatçının hayatı, çevre koşulları gibi, eserin dışındaki konularla da ilgilenmişlerdir.
  • Yazarla ilgili kişisel izlenimlerini gizlememişlerdir.
  • Arapça ve Farsçayı, Türkçenin kaynakları arasında görmeleri, dil ve üsluplarını anlaşılmaz hâle getirmiştir.
  • Tenkit anlayışlarında bir birlik oluşturamamışlardır.

Hiç yorum yok :

Yorum Gönder